İlişkileri normalleştirmek üzere bir süredir müzakerelerde bulunan İsrail ile Suudi Arabistan, tarihi ziyaretlerle normalleşme yolunda bir adım daha attı.
Suudi Arabistan’ın ilk Filistin Büyükelçisi olarak atanan Nayef el-Sudairi (şu anki Ürdün Büyükelçisi), beraberindeki heyetle, İsrail’in izni ile Batı Şeria’ya geçerek Filistin yönetimi ile görüştü.
1967’deki savaşta İsrail’in Batı Şeria’yı Ürdün’den almasından bu yana bir Suudi heyetin işgal altındaki Batı Şeria’ya yaptığı ilk ziyaret.
Diğer taraftaysa ilk kez bir İsrailli bakan, Suudi Arabistan’ı ziyaret ediyor.
İsrail Turizm Bakanı Haim Katz ve beraberindeki heyet, Birleşmiş Milletler’in “Dünya Turizm Günü” nedeniyle düzenlediği iki günlük organizasyona katılacak.
ABD bir süredir, bölgedeki bu iki müttefiki arasındaki karmaşık müzakerelere arabuluculuk ediyor.
Tarihsel olarak düşman olarak görülen bu iki ülke arasında yapılacak bir anlaşma, ABD Başkanı Joe Biden için de gelecek yıl başında yapılacak başkanlık seçimleri öncesi büyük bir dış politika zaferi anlamına gelecek.
İsrail izni ile Batı Şeria’ya ziyaret
Suudi Arabistan’ın ilk Filistin büyükelçisi olarak atanan Nayef el-Sudairi, dün İsrail kontrolündeki Karama kontrol noktasından geçerek Batı Şeria’ya girdi.
Filistin Özerk Yönetimi’nin dışişleri bakanlığı ziyareti “tarihi bir mihenk taşı” olarak niteledi.
Filistin yönetimi lideri Mahmud Abbas’la Ramallah’da bir araya gelen el-Sudairi, Filistinlileri İsrail ile normalleşme süreci hakkında rahatlatmaya çalıştı.
Sudairi, Suudi Veliaht Prensi Muhammed Bin Salman’ın yakın zamanda Amerikan Fox News’e yaptığı açıklamayı hatırlattı. Açıklamada bin Salman İsrail’le her geçen gün daha da yakınlaştıklarını ancak Filistin konusunun da müzakerelerin çok önemli bir bölümünü oluşturduğunu söylemişti.
İsrailli bakandan sürpriz ziyaret
İsrail Turizm Bakanı Katz’ın Suudi Arabistan’a gidişi ise son ana kadar kamuoyu ile paylaşılmadı.
Riyad’da iki gün sürecek turizm etkinliğine katılacak olan Katz’ın ofisinden yapılan açıklamada turizmin ülkeleri yakınlaştırmaktaki rolüne vurgu yapıldı.
Geçen hafta Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Suudi Arabistan ile anlaşmaya çok yakın olduklarını ve bunun Orta Doğu’yu ‘dönüştüreceğini’ söylemişti.
Ancak ABD’li yetkililer müzakerelerin daha uzun zaman süreceğini tahmin ediyor.
Gelecek aylarda bir anlaşma olması halinde bunun Riyad ve Washington arasında bir savunma anlaşması ve Suudi Arabistan’ın sivil nükleer programına yardım içermesi bekleniyor.
Filistin lideri Mahmud Abbas ise BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında, Filistinlilere tüm hakları verilmediği sürece Orta Doğu’da hiçbir barş anlaşmasının başarılı olamayacağını söylemişti.
İsrail ile Filistin arasındaki doğrudan barış görüşmeleri ise 2014’ten bu yana yapılmıyor. Son dönemde taraflar arasındaki çatışmalarda da artış var.