Bakan Çavuşoğlu: Arabuluculukta dünyada marka haline geldik

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi’nde düzenlenen ‘Türkiye’nin Teşebbüsçü ve İnsani Politikası’ bahisli konferansta konuştu. Çavuşoğlu, dünyada çok önemli sıkıntılar, krizler, savaşlar olduğuna vurgu yaparak, “Savaşların ve çatışmaların yüzde 60’ı, Afganistan’ı da dahil edecek olursak bizim yakın coğrafyamızda. Münasebetiyle dünyada yalnızca fikirler değil, ekonomik faaliyetler değil, tehditler de global hale geldi. Çatışmalar, güç ve besin krizi, terörizm, iklim değişikliği, yabancı tersliği, İslam düşmanlığı, sistemsiz göç tüm insanlığı tehdit eder hale gelen gelişmeler, karşı karşıya kaldığımız tehdit ve sınamalardır. Artan milletlerarası rekabet, ortak tahliller bulmayı zorlaştırıyor. Global meselelere baktığımız vakit, milletlerarası sistemi sorgulamamız lazım. Milletlerarası sistem bugün bu meselelerin tahliline katkı sağlayabiliyor mu? Çatışmaları engelleyebiliyor mu? Krizleri yönetebiliyor mu? Var olan çatışmaları dondurabiliyor mu? Yahut tahlili dondurulmuş meseleleri çözebiliyor mu?” dedi.

‘DÜNYANIN MUHTAÇLIK DUYDUĞU GÜÇLERDEN BİRİSİ TÜRKİYE’DİR’

Uluslararası sistemi eleştiren Çavuşoğlu, “Sadece AGİT (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) değil, Birleşmiş Milletler de yetersiz, Avrupa Birliği de yetersiz Avrupa Kurulu de yetersiz. Birkaç gün evvel NATO toplantısındaydık. NATO’nun yeni stratejik konsepti var, daha faal hale getirmeye çalışıyoruz. Sınama ve tehditlerle uğraş konusunda daha tesirli olsun diyoruz, bunun içinde terörizm de var. AGİT, 2’nci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa ve ötesinin barışı için kurulan bir projedir. Ancak bugün ne kadar yetersiz olduğunu görüyoruz. Memleketler arası sistemin yetersiz olduğu periyotlarda inisiyatif alacak, yol gösterecek, liderlik edecek teşebbüsçü güçlere gereksinim var. Bugün gururla söylemek isterim; Türkiye bu güçlerin başında geliyor. Fakat yalnızca güçlü olmak yetmez, bu güçlerin birebir vakitte vicdani olması ve kıymetler siyaseti izlemesi gerekiyor. Prensipli olması, prensiplere sahip olması gerekiyor. İşte bu nedenle dünyanın muhtaçlık duyduğu güçlerden birisi Türkiye’dir. Zira medeniyetimizde ‘insan insanın kurdu değil umududur’ anlayışı var.” diye konuştu.

‘UYUŞMAZLIK TAHLİLİNDE MARKA HALİNE GELDİK’

Bakan Çavuşoğlu, Türkiye’nin Afrika’dan Asya’ya, Ortadoğu’dan Balkanlar’a kadar geniş bir coğrafyada umut bağlanan ülkelerin başında geldiğini söz ederek, şöyle dedi:

“Küresel meselelerin hangisine bakarsanız hepsinde Türkiye’nin tahlilin bir kesimi olduğunu görürsünüz. Bunu yalnızca biz değil dünya görüyor. Uyuşmazlık tahlili ve arabuluculukta dünyada bir marka haline geldik. Dünyanın en büyük üç milletlerarası örgütü olan BM, AGİT ve İİT’de (İslam İşbirliği Teşkilatı) Arabuluculuk Dostlar Kümesi Eş Başkanlığı’nı yapan tek ülke Türkiye’dir. Filipinler’den Somali’ye, Balkanlar’dan Venezüella’ya kadar çatışmaların ve problemlerin olduğu yerlerde arabuluculuk yapıyoruz ve tahlile katkı sağlıyoruz. Yanı başımızda Ukrayna ve Rusya savaşını görüyorsunuz. Dünyadaki kutuplaşma ve cepheleşmeyi derinleştiren bu savaşta diplomasiyle sonuç alabilen Türkiye’den öbür bir ülke var mı? Yalnızca Türkiye. Bunun için yalnızca iki tarafla eşit formda görüşebilmek de yetmez. Prensipli olmanız lazım. Montrö’yü harfiyen uyguluyoruz. Herkesten evvel ‘bu bir savaştır’ dedik ve ‘savaşan tarafların gemileri boğazdan geçemez’ dedik. Biz savaşı reddettik. Daha sonra referandum oldu. Bu referandumu da reddettik. Kırım’ın yasa dışı ilhakını kabul etmediğimiz üzere Ukrayna’nın topraklarının da bu halde ilhak edilmesinin de yanlış olduğunu söyledik; ancak bunlara karşın yeniden Ukrayna’ya olan dayanağımız devam ediyor, insani yardımlarımız devam ediyor. Ancak bu unsurlu yaklaşımımız sayesinde her iki tarafta da eşit biçimde görebiliyoruz ve her iki tarafı da illa memnun edeceğiz diye bir anlayış yok. Bu iki ülke ortasındaki esir değişimi ve birebir vakitte Tahıl Mutabakatı Türkiye’nin arabuluculuğu sayesinde gerçekleşti.” açıklamalarında bulundu.

‘TÜRKİYE UNSURLU TAVIRLARI SAYESİNDE MUTEBER BİR AKTÖRDÜR’

Geçen hafta AGİT ve NATO toplantıları için Romanya ve Polonya’da olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, “Burada Ukrayna Dışişleri Bakanı da toplantılara katıldı. Başta Ukraynalı Dışişleri Bakanı olmak üzere tüm bu muhataplarımız, tüm konuşmacılar Türkiye’nin bu diplomatik gayretlerini takdir ettiklerini söyleyerek Türkiye’ye tekraren teşekkür etti. Biz onlar teşekkür etsin diye bunları yapmıyoruz, bölgemizin barışı ve insanlık için yapıyoruz. Dış siyaset bir inanç sıkıntısıdır. Türkiye bugün global diplomaside en muteber aktörlerden bir tanesi. Zira biz ne söylüyorsak onu yapıyoruz ne yapıyorsak da onu söylüyoruz. Türkiye unsurlu tavırları sayesinde muteber bir aktördür.’’ sözlerini kullandı.

‘BU KRİZİ YAŞAYAN BİRÇOK ÜLKE VAR’

Çavuşoğlu, dünyanın bir güç krizi ile karşı karşıya olduğunu söyleyerek, “Bu krize karşı ise son periyotta attığımız adımlarla hem ülkemizde hem de etrafımızda güç güvenliğini artırıyoruz. Bu sene Avrupa’ya baktığımızda kısıtlamalar var; ancak rezervleri de var. Bu hoş bir şey. Lakin gelecek kışa yönelik çok önemli tasalar var. Bugün bu krizi yaşayan birçok ülke var. Türkiye’de yüksek güç fiyatlarından hepimiz şikayetçiyiz. Bugün Türkiye’deki enflasyon oranı yüksek. Göreli olarak öteki ülkelerde de çok artıyor; lakin bizimki biraz daha yüksek. Bunu çözmek de bunu gidermek de bizim sorumluluğumuz. Rusya’dan aldığımız doğal gaz fiyatı da 3-4 katına çıktı. Her ne kadar devlet desteklese de fiyatlarla ilgili bir şikayetimiz var, gerçek. Aranızda ‘bu sene yahut önümüzdeki süreçte doğal gaz ya da elektrik ezası çekeceğiz’ diye telaş duyan var mı? Yok. Zira bu yıllardır izlediğimiz stratejik siyasetlerin bir sonucudur.” dedi.

İsveç ve Finlandiya’yla imzalanan Üçlü Muhtıra’ya değinen Çavuşoğlu, “FETÖ ile PKK/YPG birinci kez dolaylı da olsa NATO’nun evrakına girdi. Tepe bildirgesi bu evraka de atıfta bulunuyor. Bu terör örgütlerinin bu evraklara girmesi için çalıştık” dedi.

‘NİKOS DENDİAS DA ÇABUCAK SOLUĞU ORADA ALDI’

Çavuşoğlu, Türk Devletleri Teşkilatı’yla birliğini güçlendiren Türk dünyasının artık yeni bir jeopolitik gerçeklik olduğunu vurgulayarak, “Tüm dünya ilgisini oraya vermeye başladı. Bugün Nikos Dendias da çabucak soluğu orada aldı. Kimi ziyaretlerde bulunuyor. Nereye gitsek gerisinden koşuyor sağ olsun Nikos Dendias benim eski dostum. Sıkıntılılar; zira KKTC, Semerkant’taki tepede gözlemci üye oldu. Bu bir başlangıç. Paniğe kapılmanın sebepleri de gelecek olan. Türk dünyasıyla da iş birliğimizi ve dayanışmamızı artırmamız gerekiyor.”

‘YENİDEN ASYA DEDİK’

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, dış siyaset siyaset tahlilinde yapay zekadan aktif bir halde yararlanmaya başladıklarını belirterek, “Dünyanın ekonomik güç merkezi Asya oluyor. Asya’ya hakikat iktisadın gücü kayıyor. Dünya nüfusunun yarıdan fazlası Asya’da. 4,7 milyar beşerden bahsediyoruz. Gelecek sene Hindistan nüfusu, Çin nüfusunu geçecek. Hasebiyle iktisadın gücü de uzmanlara nazaran yılda 140 kilometre süratle batıdan doğuya yanlışsız kayıyor. Bu türlü bir devirde biz de tekrar Asya dedik. Kimileri bunu garipsedi. Biz birinci kez mı Asya’dayız. Bizim köklerimiz orada. Köklerimizin olduğu yere bütüncül bir yaklaşımla tekrar dönme gereksinimi duyduk. Bine yakın somut aksiyon planıyla Asya ülkeleri ve Asya’daki bölgesel örgütler ile ilgilerimizi derinleştiriyoruz. Hamaset ile olmaz bu işler. Son Büyükelçiler Konferansı’nda Avrupa’ya vurgu yaptık. Avrupa’nın şu anda Türkiye’ye gereksinimi var. Avrupa’nın ortasında savaş var. Avrupa’da çok önemli krizler var. İçerisinde bulunduğumuz bir kıtanın istikrarlı olması iktisadının büyümesi bizim faydamızadır. Kimileri, ‘Avrupa’nın iktisadı berbat, güç krizi yaşıyor, oh olsun’ diyor. Ancak gerçekçi düşünecek olursak bu olumsuz gelişmelerin bize yansıması da olumsuzdur. O nedenle şu anda Avrupa’ya da bir o kadar odaklanmamız lazım” sözlerini kullandı.